اثر بخشی برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد دانش آموزان با اختلال نارساخوانی

دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی و علوم تربیتی
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد دانش آموزان نارساخوان بود. پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 60 دانش آموز دختر و پسر نارساخوان 9-7 سال بود که در سال تحصیلی 93-1392 از مراکز ناتوانی یادگیری نواحی 2 و 4 شهر اصفهان انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و دوگروه کنترل (به تفکیک جنس، هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. دو گروه آزمایش طی 10 جلسه (هرهفته دو جلسه و هر جلسه 60 دقیقه) برنامه ایمن سازی روانی را دریافت کردند در حالی که گروه کنترل تنها از آموزش های متداول در مراکز ناتوانی های یادگیری بهره مند شدند. قبل و بعد از مداخله، پرسشنامه سبک اسناد کودکان (CASQ) توسط گروه های کنترل و آزمایش تکمیل شد و داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. شش هفته پس از اتمام مداخله، گروه آزمایش مجددا پرسشنامه سبک اسناد کودکان را تکمیل کردند و در انتها داده های حاصل با استفاده از روش اندازه گیری مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش برنامه ایمن سازی روانی منجر به تغییر سبک اسناد بدبینانه به خوش بینانه در دانش آموزان نارساخوان شد (p<0/001 ) ولی بین سبک اسناد دختران و پسران گروه آزمایش تفاوت معنادار به وجود نیامد. بنابراین انتظار می رود برنامه ایمن سازی روانی سبک اسناد دانش آموزان نارساخوان را بهبود بخشد و می توان از آن به منظور ایجاد اسناد های مثبت و خوش بینانه که به سازگاری بیشتر می انجامد استفاده نمود و از طریق آن از بروز بسیاری از مشکلات تحصیلی که در نتیجه اسنادهای بدبینانه حاصل می شود جلوگیری به عمل آورد.
کلید واژه¬ها: نارساخوانی، سبک اسناد، ایمن سازی روانی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده……......................................................................................................................................................................آ
فهرست مطالب..........................................................................................................................................................................ب
فهرست جداول..........................................................................................................................................................................ج
فهرست نمودارها.......................................................................................................................................................................ح
فصل اول: کلیات پژوهش ................................................................................................................................................1
مقدمه.................................................................................................................................................................................2
بیان مساله..........................................................................................................................................................................4
اهمیت و ضرورت پژوهش.............................................................................................................................................12
اهداف پژوهش................................................................................................................................................................13
هدف کلی........................................................................................................................................................................13
اهداف اختصاصی.............................................................................................................................................................13
اهداف کاربردی................................................................................................................................................................13
سوال تحقیق.....................................................................................................................................................................14
فرضیه های تحقیق...........................................................................................................................................................14
تعاریف مفهومی متغیرها..................................................................................................................................................14
تعاریف عملیاتی متغیرها...................................................................................................................................................15
فصل دوم: گستره نظری و پیشینه پژوهش…….............................................................................................................16
مقدمه........................................................................................................................................................................17…
نارساخوانی.....................................................................................................................................................................17
شیوع نارساخوانی................................................................................................................................................................18
ویژگی¬ها......................................................................................................................................................................19
سیر و پیش¬آگهی........................................................................................................................................................20
علائم بالینی نارساخوانی..............................................................................................................................................20
تشخیص افتراقی..........................................................................................................................................................21
جنسیت و نارساخوانی.................................................................................................................................................22
مشکلات هیجانی- رفتاری کودکان نارساخوان............................................................................................................23
دیدگاه¬ها و سبب¬شناسی نارساخوانی...........................................................................................................................25
طبقه¬بندی نارساخوانی...............................................................................................................................................31
مفهوم اسناد................................................................................................................................................................34
شکل¬گیری سبک اسناد...............................................................................................................................................34
نظریه¬های اسناد.........................................................................................................................................................36
درماندگی آموخته شده..............................................................................................................................................38
تلفیق نظریه¬های اسناد با درماندگی آموخته شده.......................................................................................................39
خوش بینی، نظریه ها، همبسته ها و عوامل سبب¬ساز...............................................................................................40
مولفه های خوش بینی از دیدگاه سلیگمن................................................................................................................43
بدبینی، نظریه¬ها و عوامل سبب¬ساز...........................................................................................................................47
سبک اسناد و سلامتی................................................................................................................................................51
سبک اسناد در کودکان نارساخوان ........................................................................................................................... 55
روانشناسی مثبت¬نگر.................................................................................................................................................57
شیوه¬های تغییر سبک اسناد. و ایمن سازی روانی.....................................................................................................58
رویکرد شناختی – رفتاری.......................................................................................................................................60
آموزش ایمن¬سازی روانی........................................................................................................................................60
پیشینه پژوهش.........................................................................................................................................................61
پژوهش¬های خارجی................................................................................................................................................61
پژوهش¬های داخلی.................................................................................................................................................65
فصل سوم: روش¬شناسی پژوهش...........................................................................................................................69
مقدمه......................................................................................................................................................................70
نوع مطالعه..............................................................................................................................................................70
جامعه آماری، نمونه آماری ، روش نمونه¬گیری………………......................................................................70
معیارهای ورود.......................................................................................................................................................71
معیارهای خروج.....................................................................................................................................................71
ابزارهای اندازه¬گیری...............................................................................................................................................72
پرسشنامه سبک اسناد کودکان (CASQ)..............................................................................................................73
متغیرهای پژوهش.................................................................................................................................................74
روش اجرا..............................................................................................................................................................75
محتوای برنامه مداخله ایمن سازی روانی…...................................................................................................................76
روش تجزیه و تحلیل داده ها...........................................................................................................................................80
ملاحظات اخلاقی.............................................................................................................................................................80
فصل چهارم: توصیف داده¬ها و تحلیل¬های آماری.................................................................................................. 82
مقدمه.........................................................................................................................................................................83
توصیف داده¬ها.........................................................................................................................................................83
شاخص های توصیفی متغیر های پژوهش....................................................................................................................84
تحلیل داده¬ها در چهارچوب فرضیه¬های پژوهش.....................................................................................................92
تحلیل داده¬ها در چهارچوب سوال پژوهش.............................................................................................................99
یافته های جانبی......................................................................................................................................................99
فصل پنجم: بحث و نتیجه¬گیری.............................................................................................................................103
مقدمه......................................................................................................................................................................104
بحث و تفسیر یافته¬ها..............................................................................................................................................104
نتیجه گیری.......................................................................................................................................................................108
محدودیت¬ها...........................................................................................................................................................109
پیشنهادها................................................................................................................................................................109
منابع فارسی...........................................................................................................................................................110
منابع انگلیسی.........................................................................................................................................................113
پیوست¬ها................................................................................................................................................................120
چکیده انگلیسی...................................................................................................................................................126






فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1-3. ضرایب همبستگی پیرسون برای سنجش پایایی CASQ ............................................................................91
جدول 2-3. ضرایب آلفای کودرریچاردسون برای محاسبه روایی CASQ................................................................92
جدول 1-4.. آزمون t مقایسه تفاوت دو گروه از لحاظ متغیر سن......................................................................................103
جدول2-4. میانگین و انحراف استاندارد متغیر سبک اسناد خوش بینانه پسران دو گروه آزمایش و کنترل.........................103
جدول3-4. میانگین و انحراف استاندارد متغیر سبک اسناد بدبینانه پسران دو گروه آزمایش وکنترل.................................104
جدول 4-4. میانگین و انحراف استاندارد متغیر سبک اسناد خوش بینانه دختران دو گروه آزمایش و کنترل....................105
جدول 5-4. میانگین و انحراف استاندارد متغیر سبک اسناد بدبینانه دختران دو گروه آزمایش و کنترل............................106
جدول 6-4. میانگین و انحراف استاندارد متغیر سبک اسناد خوش بینانه کل افراد دو گروه آزمایش و کنترل...................107
جدول 7-4.میانگین و انحراف استاندارد متغیر سبک اسناد بدبینانه کل افراد دو گروه آزمایش و کنترل...........................108
جدول 8-4. شاخص های توصیفی متغیر سبک های اسنادی خوش بینانه و بدبینانه دو گروه آزمایش..............................109
جدول 9-4. بررسی نرمال بودن توزیع متغیر سبک اسناد با استفاده از آزمون شاپیرو – ویلک……….....……..…..111
جدول 10-4. نتایج آزمون لون برای بررسی همگنی واریانس نمرات درون گروهی آزمودنی ها....................................111
جدول11 -4. نتایج تحلیل کوواریانس تاثیر برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد خوش بینانه.......................................112
جدول12-4. نتایج تحلیل کوواریانس تاثیر برنامه ایمن سازی روانی برسبک اسناد بدبینانه................................................112
جدول13-4. آزمون ماشلی به منظور بررسی مفروضه کرویت.......................................................................................113
جدول14-4. نتایج تحلیل اندازه گیری های مکرر اثر مداخله بر سبک اسناد خوش بینانه گروه آزمایش در موقعیت پیگیری..................................................................................................................................................................................114
جدول 15-4. نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی اثر مداخله بر سبک اسناد خوش بینانه گروه آزمایش...............................115
جدول16-4 آزمون ماشلی به منظور بررسی مفروضه کرویت...........................................................................................116
جدول17-4. نتایج تحلیل اندازه گیری های مکرر مداخله بر سبک اسناد بدبینانه گروه آزمایش در موقعیت پیگیری............116
جدول18-4. نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی اثرمداخله ¬بر سبک اسناد بدبینانه ..............................................................117
جدول19-4. نتایج آزمون t مستقل در مقایسه تاثیر برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد دانش آموزان نارساخوان دختر و پسر.................................................................................................................................................................................118
جدول20-4. نتایج تحلیل کوواریانس تاثیر برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد خوش بینانه دانش آموزان نارساخوان پسر دو گروه آزمایش و کنترل................................................................................................................................................119
جدول21-4. نتایج تحلیل کوواریانس تاثیر برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد خوش بینانه دانش آموزان نارساخوان دختر دوگروه آزمایش و کنترل............................................................................................................................................120
جدول22-4. نتایج تحلیل کوواریانس تاثیر برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد بدبینانه دانش آموزان نارساخوان پسر................................................................................................................................................................................120
جدول23-4. نتایج تحلیل کوواریانس تاثیر برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد بدبینانه دانش آموزان نارساخوان دختر...................................................................................................................................................................................121











فهرست نمودار ها
عنوان صفحه

نمودار 1-4. مقایسه میانگین سبک اسناد خوش بینانه پسران دو گروه کنترل و آزمایش…………….....................103
نمودار 2-4. مقایسه میانگین سبک اسناد بدبینانه پسران دو گروه کنترل و آزمایش ...............................................104
نمودار 3-4. مقایسه میانگین سبک اسناد خوش بینانه دختران دو گروه کنترل و آزمایش…..………......…….....105
نمودار 4-4. مقایسه میانگین سبک اسناد بدبینانه دختران دو گروه کنترل و آزمایش...............................................106
نمودار 5-4. مقایسه میانگین سبک اسناد خوش¬بینانه دو گروه آزمایش و کنترل.....................................................107
نمودار 6-4. مقایسه میانگین سبک اسناد بدبینانه دو گروه آزمایش و کنترل...........................................................108
نمودار 7-4. مقایسه میانگین سبک اسناد خوش بینانه در گروه آزمایش در سه موقعیت پیش¬آزمون، پس¬آزمون و پیگیری....................................................................................................................................................................109
نمودار 8-4. مقایسه میانگین سبک اسناد بدبینانه درگروه آزمایش در سه موقعیت پیش¬آزمون، پس آزمون و پیگیری....................................................................................................................................................................110